جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چنانچه شهود معتبر شهادت دهند که در زمان وقوع تصادف رفیق صاحب متور، سوار بر موتور بوده، هر چند تصادف را ندیده باشند، مورد از موارد لوث است و قسم تنها وظیفه کسى است که دعوى بر ضدّ او اقامه شده است. ‌

مدّعى مى تواند قسم را به مدّعى علیه رد کند، و در این صورت مراسم پنجاه قسم بر عهده اوست. و در صورت عدم درخواست از طرف مدعی  قاعده «البیّنه على المدّعى و الیمین على مَنْ انکر» جارى مى شود و در این صورت دیه بر کسى نیست.‌

تقاضاى قسامه از سوى ولىّ طفل خواهد بود; و احکام بر آن جارى مى شود. ‌

فرقى بین سبب و مباشر در اینجا نیست; مشروط بر این که قتل به سبب نسبت داده شود، نه به مباشر. ‌

در قتل نفس قصاص را با قسامه مى‏توان ثابت كرد.‌

اگر قاضى از روى مبادى حسیّه، یا قریب به حسّ، علم به وقوع قتل توسّط کسى داشته باشد مى تواند بر طبق علم خود عمل کند، و نیازى به قسامه نیست. در غیر این صورت، قسامه جارى نمى شود، و باید دیه از بیت المال پرداخته شود. ‌

آرى کافى است.

وارث فعلى شرط نیست، حتّى اگر از افراد قوم و قبیله بوده باشند نیز مانعى ندارد. ‌

زن مى‏تواند مدّعى باشد؛ ولى بايد قسامه را از مردان انتخاب كنند.‌

احراز عدالت شرط نیست. ‌

در صورتى که بقیّه علم نداشته باشند، احضار آنها ضرورتى ندارد.‌

لوث در مواردى است كه اماره ظنّيّه نزد حاكم شرع بر صدق مدّعى قائم شود؛ مانند شهادت شاهد واحد، يا در جايى كه شخصى را غرق خون ببينند و شخص مسلّحى را كه بر سلاح او آثار خون است در آنجا بيابند، يا كشته‏ اى را در خانه، يا محلّه‏اى كه غير از افراد خاصّى وارد نمى‏شوند، مشاهده كنند، در حالى كه عداوتى بين صاحبان خانه يا محلّه و مقتول وجود داشته است و امثال آن. در چنين مواردى قاضى احكام قسامه را جارى مى‏كند.‌