قرارداد مضاربه از طرف بانک با اشخاص
دادن پول از طرف بانکها به شخصیتهای حقیقى یا حقوقى، براى مضاربه و گرفتن سود تشخّص از آنها چه حکمی دارد؟
چنانچه شرایط مضاربه را رعایت کنند و سود مضاربه بیش از مقدار مزبور باشد، چنین قراردادى اشکال ندارد.
چنانچه شرایط مضاربه را رعایت کنند و سود مضاربه بیش از مقدار مزبور باشد، چنین قراردادى اشکال ندارد.
میتواند به قول او اعتماد کند مگر خلاف آن ثابت شود.
اگر وکالت مطلقه داده شود برای انتخاب هر نوع معامله و واقعاً معاملهای صورت گیرد، مانعی ندارد.
این دریافت سود، ربا است؛ و در عقد مضاربه باید مدّت مضاربه، سهمبندی سود، مقدار سرمایه بعلاوه سایر شرایط مضاربه کاملاً مشخص باشد و عقدی است لازمالاجرا.
درصورتیکه با آن سرمایه کار کنند و سودی بیش از آن سود علیالحساب داشته باشند مانعی ندارد.
ربا محسوب میشود.
اگر به اين معناست كه درهرصورت من ماهى 30 هزار تومان میپردازم و ربطى به ميزان فعاليت طلافروش ندارد اين صحيح نيست و رباست؛ اما اگر آنیکمیلیون تومان را داخل سرمايه كند و مورد كار قرار دهد يا بهعبارتدیگر آن فرد را شريك كند اشكالى ندارد ولى بايد كسر معينى از سود را بهعنوان سهم صاحب سرمايه قرار دهد. (درواقع قرارداد مضاربه انجام دهند)
اینچنین سود گرفتن شرعاً اشکال دارد. اگر بخواهيد ربا نشود بايد در معامله اول بگوييد طبق شرايط مضاربه با شما قرارداد میبندم سپس يک معامله جدا هرچند کوچک انجام دهيد و در ضمن معامله دوم شرط کنيد که زیانهای ضمني معامله اول بر عهده اوست.
این مضاربه با سه شرط صحیح است:الف) اینکه قرارداد طبق مضاربه با تعیین سهم سود هر یک، تنظیم شود یعنى معلوم شود از سود حاصل چند درصد مربوط به سرمایهگذار و چند درصد مربوط به شخص کار کننده است (در ضمن اگر ضررى حاصل شد باید آن را بپذیرد).ب) باید صاحبمال بهطرف وکالت دهد که بعد از حاصل شدن منفعت سهم او را به مبلغ موردنظر صلح کند.ج) زمانى که منفعتى حاصل نشده پول ماهانهای که میپردازد باید بهعنوان علیالحساب باشد.
تنها راهى که براى این کار وجود دارد این است که مضاربه را بر اساس سهم منافع قرار دهند، ولى در عقد خارج لازم (معامله دیگرى مثلاً خریدوفروش چند جلد کتاب) شرط کنند اگر در آن معامله مضاربه، سود کمتر از بیست درصد یا بیشتر از آن بود، جبران گردد. همچنین در مورد خسارت سرمایه.
درصورتیکه طبق معاملات مشروع مانند مضاربه بوده باشد مانعی ندارد، ولی با توجّه به اینکه چنین سودی در هیچیک از معاملات رایج نیست، اینگونه مؤسسات بهاحتمالقوی کلاهبرداری است و باید از آنها اجتناب کرد.