وظیفه شخص در صورت افطار با حکم حاکم شرع و کشف خلاف آن
اگر فردی با توجه بهحکم حاکم شرع، روز آخر ماه را روزه نگرفته باشد و بعداً خلاف آن ثابت شود، وظیفهی او چیست؟
درصورتیکه با حکم حاکم بهیقین رسیده قضا دارد ولی کفاره ندارد.
درصورتیکه با حکم حاکم بهیقین رسیده قضا دارد ولی کفاره ندارد.
با توجه به اختلاف افقها نمیتوان عید واحد قائل شد، مخصوصا گاهی که ما نماز عید میخوانیم و در منطقه دیگری از دنیا هنوز شب است.
در این نوع موارد که رؤیت ماه ممکن نیست یا مشکوک است عدد سی را ملاک قرار دهند.
باید اطمینان پیدا کنند با چشم غیرمسلح دیدهشده است.
برای بلاد شرقی مانند مثال مزبور حتماً رؤیت حاصل میشود و وجود موانع مشکلی در حلول ماه ایجاد نمیکند.
دیدن ماه شوّال بهتنهایی براى افطار کافى نیست بلکه باید روز تمام شود و اگر کسى جاهل به مسئله بوده باید قضا کند، امّا کفّاره ندارد و بر کسى که دستور افطار داده کفارهای نیست، هرچند نباید بدون تحقیق مسئله بگوید.
اگر موازین تقیّه وجود داشته باشد میتوانید با آنها عید کنید و اگر ماه در نجف ثابت شود براى استانبول کافى است.
رؤیت هلال حکم شرعی نیست تا نیاز به تقلید داشته باشد بلکه تشخیص موضوع است که باید برای مکلف ثابت شود و از قول هرکسی برای او ثابت شد میتواند طبق آن عمل کند، مگر اینکه بداند مستند حاکم یا مرجع تقلید اشتباه بوده، در این صورت عید حتی با حکم حاکم نیز ثابت نمیشود.
هرگاه در میان آنها دو شیعه عادل بوده باشد که شهادت به رؤیت هلال ماه بدهند، شهادت آنها قبول است؛ همچنین اگر از مجموع شهادت آنها اطمینان به رؤیت هلال حاصل شود کافى است.
اوّل ماه از پنج طريق ثابت میشود:1- ديدن ماه با چشم، امّا ديدن با دوربين و وسايل ديگرى از اين قبيل كافى نيست.2- شهادت عدّهاى كه از گفته آنها يقين پيدا شود (هرچند عادل نباشند، همچنين هر چيزى كه مايه يقين گردد).3- شهادت دو مرد عادل، ولى اگر اين دو شاهد صفت ماه را برخلاف يكديگر بگويند، يا نشانههایی بدهند كه دليل بر اشتباه آنهاست به گفته آنها اوّل ماه ثابت نمیشود.4- گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه شعبان كه اوّل ماه رمضان با آن ثابت میشود، يا گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه رمضان كه اوّل ماه شوال ثابت مىشود (البتّه اين در صورتى است كه اوّل ماه قبل مطابق همين طرق ثابتشده باشد).5- حكم حاكم شرع، به اين صورت كه براى مجتهد عادلى اوّل ماه ثابت شود و سپس حكم كند كه آن روز اوّل ماه است، در اين صورت پيروى از او بر همه لازم است، مگر كسى كه يقين به اشتباه او دارد.