هرگاه به‌جای يك صاع، نصف صاع از جنس خوب بدهد به‌طوری‌که قيمتش به‌اندازه يك صاع جنس معمولى باشد، كافى نيست و اگر آن را به‌قصد قيمت فطره هم بدهد اشكال دارد.
مرتکب گناه شده و احتیاط واجب آن است که در اولین فرصت بپردازد.
زكات فطره را بنابر احتياط واجب در غير مورد فقرا و مساكين نمىتوان مصرف كرد، همچنين نمىتوان از آن کارخانه‌هایی تأسيس كرد و منافع آن را در خدمت نيازمندان گذارد، ولى تهيّه سرمايه از آن براى افراد نيازمند به مقدارى كه زندگانى آن‌ها را اداره كند جايزاست.
فطریّه بر عهده خود اوست؛ ولى احتیاط لازم آن است که از میزبان خود براى پرداخت این فطریّه نیز اجازه بگیرید.
در آيات مختلف قرآن که در مورد کفّاره است، اشاره به اطعام شده، مانند کفّاره قسم که مي¬فرمايد { إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساکینَ مِنْ أَوْسَطِ ما تُطْعِمُونَ أَهْلیکُمْ } (المائدة، 89) که هم اطعام است و هم «من أوسط ما تطعمون» يعني يک غذاي متوسط؛ و همچنين در مورد کفّاره ظِهار که مي¬فرمايد:{فَإِطْعامُ سِتِّینَ مِسْکِیناً}(المجادلة،4) و يا کفّاره روزه: { وَ عَلَى الَّذینَ یُطیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعامُ مِسْکینٍ } (البقرة، 184) و غير این‌ها. لذا بايد با مبلغ کفّاره بتوان غذاي متوسطي تهيه کرد؛ و با در نظر گرفتن این امر قیمت اعلامی محاسبه‌شده است و اطعام موردنظر در آیه امکان‌پذیر می‌گردد مخصوصاً درصورتی‌که چند نفر باشند ولي در فطريه «صاع مِن طعام» (وسایل الشيعة، ج 9، باب آن الواجب في الفطرة...، ص 339، رقم 12176) است که طعام در لغت عرب معمولاً به گندم گفته می‌شود و چون در فطريه به «صاع مِن طعام» تعبير کرده ما به همان مقدار اکتفا کرده و عمل می‌کنیم.
اگر پيش از غروب، بچه بالغ شود، يا ديوانه عاقل گردد، يا فقير غنى شود، بايد زكات فطره را بدهد، ولى اگر بعد از غروب باشد زكات فطره بر او واجب نيست، هرچند مستحب است اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرايط حاصل شود زكات فطره را بدهد.
بهتر است فطريه را به نوه يا پدربزرگ و مادربزرگ نپردازند.
هرگاه میزبان مقلّد مرجعی باشد که فطریّه کسى که فقط شب عید را میهمان اوست بر عهده میزبان نمی‌داند و میهمان مقلّد مرجعى باشد که فطریّه چنان شخصى را بر عهده میزبان می‌داند فطریه بر عهده هیچ‌کدام نیست ولی درصورتی‌که عکس این فرض باشد هر دو باید فطریه بپردازند و مانعى ندارد که یکى از آن دو از دیگرى اجازه بگیرد که اصالتاً و نیابتاً فطریّه را بپردازد.
دادن فطره براى آن حضرت مفهوم صحیحى ندارد؛ بهتر آن است که براى سلامتى و تعجیل در ظهور پرنور ایشان هر مقدار می‌خواهند صدقه بدهند.
كسى كه سيد است نمی‌تواند از غير سيد زكات فطره بگيرد.
درصورتی‌که فقرای نیازمند دیگری نباشند مانعی ندارد.
زكات فطره را از جنس معيوب نمىتوان داد، ولى اگر جايى باشد كه آن جنس خوراك غالب آن‌ها محسوب می‌شود اشكال ندارد.
