مال حلال مخلوط به حرامی که مقدار و صاحب آن معلوم نیست
مال حلال مخلوط به حرام در چه صورت با دادن خمس حلال میشود؟
هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود بهطوریکه انسان نتواند آنها را از هم تشخيص دهد و مقدار مال حرام و همچنين صاحب آن، هیچکدام معلوم نباشد، بايد خمس تمام آن مال را بدهد و بقيّه براى او حلال است.
پیدا کردن سنگهای معدنی در اراضی مباح
قریهای کوه بزرگى دارد، همه اهالى روستا گاو و گوسفند خود را در این کوه میچرانند، هر قسمت از کوه به گاو و گوسفندان یک محلّه اختصاص دادهشده است، حال اگر کسى در چراگاه محلّه دیگر، اشیاى معدنى مثل یاقوت، زمرّد و سایر اشیاى قیمتى پیدا کند، آیا حلال و جایز است؟
هرگاه کسانى معادنى در آنجا پیدا کنند، متعلّق به خود آنهاست.
خمس پول فروش فیش حج
فيش حج که پس از چند سال به شخص ديگر میفروشیم، خمس به پول آن تعلق میگیرد؟
درصورتیکه از پول غیر مخمس خریده و یا اگر از پول مخمس خریده است قیمت آن افزایشیافته و یا سود به آن تعلقگرفته است خمس دارد.
خمس وسیله کاری که نو شده
شخص مغازهداری که قبلاً خمس وسایلش را داده است اگر وسایل کار خود مانند یخچال را بهصورت اقساطی تبدیل به نو کند آیا دوباره باید خمس آن را بدهد؟
بعد از پرداختن اقساط، قیمت اضافی مشمول خمس است.
حکم سلاحهای بزرگ در غنائم جنگی
سلاحهای بزرگ که در جنگها به غنیمت میرسد چه حکمی دارد؟
سلاحهای بزرگى كه در جنگهاى امروز در غنائم به دست مىآيد و مصرف شخصى ندارد، مانند تانکها و توپها، حاكم شرع و ولی امر مسلمين مىتواند آن را منحصراً در اختيار ارتش اسلام قرار دهد.
خمس افزایش قیمت به سبب تورّم
سؤال چنانچه حجم سرمایه ثابت باشد ولی قیمت آن براثر تورّم افزایش پیدا کند مثلاً موجودی یک زرگر ده کیلو طلا بوده و به همین مقدار مانده است ولی قیمت طلا افزودهشده است آیا به قیمت افزودهشده خمس تعلق میگیرد؟
با توجه به آنچه نوشتهاید، خمس دارد و ارزشافزوده در عرف نوعی منفعت محسوب میشود و اين نوع افزايش قيمت در مباحث فقهی بهعنوان زيادة سوقية معروف است؛ بنابراین با توجه به اینکه نوسانات محدود و کوتاه مدّت در عرف بازار هنوز به رسمیت شناختهنشده است و تنها در محافل علمى موردبحث است ربح در اینجا صدق میکند، توضیح اینکه در بعضى از جوامع کنونى کمترین تغییر در تورّم، در محاسبات بدهیها و مطالبات در عرف بازار لحاظ میشود، مثلاً بانکهای این کشورها هرسال، هنگامیکه بهره سپردهها را میدهند در کنار بهره، تفاوت تورّم را هم میپردازند، یعنى در عرف بازار آنها، محاسبه تورّم بهعنوان یک اصل اقتصادی شناختهشده است در این کشورها میتوان تورّم را در همه دادوستدها ملحوظ داشت ولى در عرف کشورهاى دیگر این مسئله فقط در محافل علمى مطرح است و میدانیم مسائل فقهى بر محور موضوعات عرفى دور میزند، نه موضوعات خاص محافل علمى.
خمس حقوقی که زن در اختیار شوهر قرار میدهد
زنى كه همه حقوق خود، يا مقدارى از آن را، براى خرج زندگى در اختيار شوهرش قرار میدهد، آيا بايد خمس همه حقوق را بدهد يا خمس باقيمانده را؟
آنچه را در پايان سال خمسیاش اضافه میماند بايد تخميس كند.
مخلوط شدن پول خمس و رد مظالم
درصورتیکه پول خمس و رد مظالم مخلوط شود چه باید کرد؟
به همان صورت به مرجع خود میدهد و جریان را میگوید تا در مصرف مشترک صرف شود.
خمس گوهر در شکم ماهی خریداریشده
درصورتیکه در شکم ماهی خریداریشده گوهری پیدا شود خمس به آن تعلق میگیرد؟
هرگاه كسى ماهى خريدارى كند و گوهرى در دل آن بيابد مال خود اوست، نه مال صیادی كه قبلاً آن را صيد كرده و به ديگرى فروخته و نه مال فروشندگان قبل از او و احتياط مستحب آن است كه خمس آن را بدهد.