خمسِ گندمی که زکات آن پرداختشده است
آیا به گندم زکات دادهشده یا درآمدِ حاصل از فروش آن خمس تعلق میگیرد؟
به آن مقدار گندم یا وجه آنکه در سال خمسی باقیمانده، خمس تعلق میگیرد.
به آن مقدار گندم یا وجه آنکه در سال خمسی باقیمانده، خمس تعلق میگیرد.
گچ و آهك و گل سرخ و مانند آن اگر به آنها معدن گفته شود بايد خمس آن را بدهد، همچنين انواع سنگها.
درصورتیکه از زمینهای بدون مالک باشد جایز است و اگر سال بگذرد خمس دارد و اگر از زمینهای صاحب مالک باشد اجازه صاحب آن لازم است.
حقوقی که از طرف بنیاد شهید به خانواده شهدا و یا جانبازان پرداخت میشود، هبه است و بنا بر احتیاط واجب سر سال، خمس باقىمانده آن را بدهند.
چنانچه از شیر و پشم آنها و مانند آن براى مصارف شخصى استفاده میکنند خمس ندارد اگر تنها براى کود زراعت و خرد کردن خرمن است حکم سرمایه و ابزار کار دارد و همچنین اگر از آنها بهعنوان بهرهبرداری کسبى استفاده میکنند.
چنین فردی در حکم غیر عاقل است و اموالی که در این حالت به دست آورده خمس ندارد ولی خمس آنچه مربوط به زمان درک اوست توسط ولی وی پرداخت میشود.
هیچگونه تفاوتى میان کسبها و درآمدهاى کسب نیست، ولى اگر انسان چیزى را بهعنوان وام از دیگرى بگیرد خمس ندارد، همچنین اموالی که بهعنوان ارث به او میرسد مشمول خمس نیست، مگر اینکه بداند شخص میت خمس آن را نداده، یا به خاطر سایر اموالش بدهکار خمس است؛ و اگر مال ارث ترقّی قیمت پیدا کند و سال خمسی بر آن بگذرد مقدار تفاوت آن خمس دارد.
آنچه از آن در پایان سال خمسی اضافه میماند باید موردمحاسبه قرار گیرد و خمس آن پرداخت شود.
سرقفلی نوعی سرمایهگذاری است و درصورتیکه توان داشته باشد باید خمس را بپردازد.
سرمایه خمس دارد، مگر سرمایهای که اگر خمس آن را هرچند بهصورت تدریجی بدهد با بقیّه آن، زندگی او در حدّ آبرو و شئونش اداره نمیشود؛ بنابراین، اگر با پرداخت خمس آن، لطمهای به كار او نمیخورد، بايد خمس آن را بدهد، خواه سرمايه تجارت باشد يا زمين و آب و ملك براى زراعت، يا ابزار كار.
پس از وصول و گذشت سال خمسی خمس دارد ولی کسانی که در مشقت هستند، خمسشان را میبخشیم.