انجام کارهای فرهنگی که مزاحمتی برای نمازگزاران نداشته باشد در شبستان مسجد مانعی ندارد ولی تبدیل آن به فروشگاه و گرفتن مال‌الاجاره در مقابل آن کار صحیحی نیست.
در هیچ‌کدام موارد ذکرشده این کار جایز نیست.
اجاره دادن مساجد تحت هيچ عنوآنجايز نيست؛ توضیح آنکه گاهى قسمتى از مسجد را تبديل به منبع درآمدى براى مسجد می‌کنند؛ مثلاً زيرزمين آن را به آشپزخانه تبديل می‌کنند و كرايه می‌دهند يا در بازسازى مسجد چند مغازه درست می‌کنند كه درآمد آن‌ها را صرف مسجد می‌کنند، این‌ها هیچ‌کدام ازنظر شرعى جايز نيست، نه مسجد را میتوان اجاره داد و نه میتوان از آن مغازه‌ای جدا كرد و نه زيرزمين آن را میتوان به‌عنوان آشپزخانه و... كرايه داد چون زمين مسجد هر چه پايين هم برود بازهم جزء مسجد است و احكام مسجد را دارد.البته اگر اين تغييرات را بدون اجازه انجام دادند ما نمی‌گوییم آن را تخريب كنند ولى بايد از خود آن براى مسجد استفاده شود نه از درآمد آن. مثلاً اگر مغازه ایست، درب بيرونى آن را مسدود كنند و درى از داخل براى آن باز كنند تا به‌عنوان اتاقى براى مسجد مورداستفاده قرار گيرد، در ضمن باید توجه داشت که اگر از اول نیت ساخت مغازه و مانند آن را داشته باشند، این کار مانعی ندارد.
بردن خاک و ریگ از مسجد به‌جاى دیگر جایز نیست و باید در همان مسجد یا مساجد دیگر مصرف شود یا فروخته شود، اما اگر مساجد نیاز نداشته و قابل‌فروش هم نیست دور ریختن آن اشکالی ندارد.
در صورتی میتوان قبرستان را تبدیل به مسجد کرد که در حال حاضر به‌هیچ‌وجه اجازه دفن در آنجا ندهند و ساختن مسجد موجب نبش قبر، مخصوصاً قبور علما نشود؛ ولی نمازخواندن در آن مسجد به‌هرحال جایز است.
سزاوار است برای این کار، جایی غیر از مسجد پیدا نمایند.
مسيرها دو نوع است: گاهي بن‌بست و گاهي باز است؛ اگر بن‌بست باشد متعلّق به کساني است که درب خانه آن‌ها در آن کوچه باز می‌شود و با رضايت آن‌ها و باز کردن درب جديد از مسير ديگر مانعي ندارد. ولي در مسيرهايي که باز است نمی‌توان آن را جزء مسجد کرد، امّا اگر اين تغيير به نفع مردم باشد و مسير مناسب ديگري را ايجاد کنند، (با موافقت شهرداری‌های محل) اشکال ندارد.
از روز اوّل که مسجد را وقف می‌کنند می‌توانند بخشي يا طبقه‌ای را مسجد و بخش يا طبقات ديگر را براي امور ديگري در نظر بگيرند. (الوقوف علي حسب ما يوقفها أهلها) و آنچه را جزء مسجد نمی‌کنند حکم مسجد ندارد پس میتوان بخشي را حسينيه و يا حتي سرويس بهداشتي کرد و بخش ديگر را مسجد به‌شرط اینکه مسجد را آلوده نکند، ولي اگر بعد از وقف و ساخته‌شدن مسجد می‌خواهند بخشي از آن را تغيير دهند يا طبقه‌ای به‌عنوان غير مسجد به آن اضافه کنند در مواردي که مزاحم نمازگزاران نباشد و در شأن مسجد باشد مانند حسينيه و کتابخانه و بسيج و مراسم عزاداري اشکال ندارد ولي درهرحال حکم مسجد را دارد؛ ولي ساخت يا تبديل به خانه عالم و خانه خادم يا محلی براي بانواني که عذر شرعی دارند، جايز نيست.
درصورتی‌که موقتاً مورداستفاده مسجد نیست می‌توانند آن را اجاره دهند مشروط بر اینکه از آن نگهداری کامل شود و اگر اصلاً مورداستفاده نیست باید بفروشند و خرج سایر نیازهای مسجد کنند.
درصورتی‌که بانوآن‌هم در مقابل دوربین باشند و رعایت حجاب نکنند استفاده از این دوربین اشکال دارد مگر اینکه ضرورت مهمی‌باشد.
تصویر محراب اشکالی ندارد، نصب قاب عکس موجودات زنده کراهت دارد و احتياط واجب آن است كه عکس چيزهايى كه روح دارد مثل انسان و حيوان را در مسجد نصب نكنند (منظور نقش کردن مانند نقاشی یا کاشی چسباندن است)، ولی در جای دیگر مانند کتابخانه مسجد مانعی ندارد.
ازآنجاکه در روایات داریم هر زمینی که روی آن نماز خوانده شود روز قیامت گواهی می‌دهد تعدد در بعضی از موارد خوب است.
