تعریف شک و یقین و ظن در اصطلاحات فقهی
تفاوت شک و ظن در چیست؟
آنچه غیر از یقین باشد شک است و ظن احتمال قویتر را میگویند.
آنچه غیر از یقین باشد شک است و ظن احتمال قویتر را میگویند.
فتواى به احتیاط آن است که مجتهد دستور به احتیاط بدهد. مثلاً بگوید: «اگر دو ظرف آب وجود دارد و میدانی یکى از آن دو نجس است، امّا نجس را نمیشناسی باید احتیاط نموده و از هر دو اجتناب کنى.» ولى احتیاط در فتوا این است که مثلاً بگوید: «قناعت کردن به یک تسبیح اربعه در رکعت سوّم و چهارم اشکال دارد و احتیاط آن است که سه مرتبه بخوانى».
اینکه میگویند حکم دائر مدار موضوع است مفهومش این است که مثلاً شراب مادامیکه شراب است، نجس و حرام میباشد امّا هنگامیکه سرکه شد پاک و حلال میشود، همچنین سایر احکام شرع، تابع موضوعات آن میباشد و با تغییر و تبدیل موضوعات، ممکن است عوض شود.
در شروطى كه شرط واقعى هستند فرقى بين جاهلی که دسترسی بهجاهل قاصر (کسی یا چیزی ندارد تا علم پیدا کند) و جاهل مقصر (کسی که دسترسی دارد ولی پیگیری نکرده) نيست و فقدان اين شروط درهرصورت عمل را باطل مىكند، مانند طهارت از حدث يا استقبال قبله به معناى اينكه پشت به قبله نباشد همچنين وقت نماز و يا اركان نماز امّا بعضى شروط، شرط علمى هستند و در آنها ملاك علم مكلّف است. در هنگام فقدان اینگونه شروط بين جاهل قاصر و مقصر فرق است و فقط جاهل قاصر معذور مىباشد مثل طهارت از خبث يا شرايط لباس مصلى يا افعالى در نماز كه ركن نيستند.
در استحباب مطلق نیت قطعی میکند ولی در قصد رجا نیت قطعی ندارد بلکه نیت احتمالی دارد.
تفاوتی ندارند و فقط تنوع در تعبیر است.
منظور از اماره هر دلیل ظنی معتبر است، مانند شهادت شهود عادل و گاه به دلایل قطعى نیز امارات قطعى گفته میشود.
در اصطلاح عقدی است که بهموجب آن اجاره گیرنده، در برابر مالی که به اجاره دهنده میدهد، برای مدت معین مالک منافع عین اجاره گرفتهشده میشود؛ و در مورد عبادات به این معنی است که فردی با دریافت مبلغی قبول کند کاری (مثلاً حج نیابتی) انجام دهد.
مفهوم آن این است که مسئله مزبور احتمالاً راه شرعی دارد و در این موارد باید احتیاط کرد.
احتیاط اگر همراه با فتوا باشد مستحب است و اگر بدون آن باشد واجب است.
مکروه یعنی ناپسند، نامطلوب، آنچه انجام آن حرام نیست ولی ترکش اولی است.