برداشتن قرآن های مسجد الحرام
قرآنهایى در مسجدالحرام وجود دارد که بر روى بعضى از آنها جمله «وقف لله تعالى» نوشته شده، و بر تعدادى نیز این جمله نوشته نشده است در بین حجّاج مشهور است که برداشتن قرآنهایى که جمله مذکور در آن وجود ندارد، جایز است،آیا این سخن صحیح است؟
برداشتن آنها بدون اجازه مسئولین مربوطه جایز نیست، و کسانى که بدون اجازه برداشته اند، باید بازگردانند.
احیاء حریم موقوفه توسط مستأجر و ادعای ملکیت آن قسمت
شخصى، قطعه زمین موقوفه اى را از متولّى اجاره مى کند، بعد از اجاره، قسمتى از زمینهاى موات حریم آن رانیز احیا مى کند،آیا متولّى مى تواند زمین مزبور را که مستأجر احیا کرده است جزء وقف محسوب دارد یا مستأجر مالک آن مى شود؟
چنانچه حریم شرعى بوده مستأجر حقّ احیا نداشته و مالک نمى شود و مادام که مدّت اجاره زمین تمام نشده مستأجر حقّ استفاده از آن را دارد و باید اجاره آن را بدهد ومتولّى نمى تواند از او بگیرد ولى بعد از اتمام مدّت اجاره، حقّى براى مستأجر باقى نیست.
پرداخت هزینه خانه ای که وقف مسجد شده از اموال همان مسجد
شخصى خانه اش را وقف مسجد نموده، مشروط بر این که خودش تا آخر عمر در آن ساکن باشد آیا مى توان از اموال آن مسجد خرج این خانه کرد؟
هنگامى که خانه در اختیار مسجد قرار گرفت، مى توان از درآمد مسجد خرج آن کرد.
نحوه استفاده از آب انبارهای متروکه
آیا جایز است آب انبارهایى که قبلا مورد استفاده اهالى بوده و اکنون به آن نیازى نیست آن را تخریب نموده و در زمین آن دارالقرآن احداث نماییم؟
احتیاط آن است که آن را براى این کار اجاره بدهند و مال الاجاره آن را صرف لوله کشى آب براى مستضعفان کنند.
وجوب قبول هدایا و موقوفات غیر قابل استفاده
اشیائى که مى خواهند به مسجد بدهند (وقف یا تملیک کنند) در صورتى که قدیمى باشد یا مناسب نباشد و استعمال آن فعلا معمول نیست یا مستهلک شده باشد، آیا مى توان این گونه اشیا را قبول ننمود و رد کرد؟
قبول هدایا براى مسجد واجب نیست، ولى اگر وقف یا تملیک شده باشد باید پذیرفت و مطابق وظیفه رفتار کرد.
جدا کردن قسمت وقفی ازغیر وقفی یک ملک
آیا ملکی که قسمتی از آن وقفی است را می توان از هم جدا کرد؟
در صورت لزوم حاكم شرع يا متولّى مى تواند مال موقوفه را با نظر اهل خبره جدا كند.
ورشکستگی شرکت وقفی
چنانچه شرکتی که وقف شده است ورشکسته شود حکم وقف باقی است؟
مادامى که آن مؤسسه برقرار است، وقف برقرار است .
قطع کردن بعضی از درختان وقف شده جهت بیشتر شدن محصول
فردی تعدادی درخت گردو وقف کرده که محصول آن شبهای جمعه به مسجد برده شود باعنایت به اینکه فاصله درختان کم است و افراد آگاه میگویند چنانچه یک در میان درختان بیرون بیاوریم محصول مابقی زیادتر از کل محصول فعلی میشود آیا اجازه میفرمایید نسبت به قطع یک در میان انها اقدام نمایم؟
این کار جایز نیست.
وقف حق استفاده از مدارهاي ماهواره اي
با توجه به اين که مدارهاي ماهوارهاي در سازماني معين به کشورها اختصاص مييابد که بعد از اين اختصاص، آن کشور ميتواند ماهوارههاي خود - اعم از خود ساخته، خريده يا استيجاري - را در آن مدارهاي محلي قرار دهد آيا وقف آن ها توسط اين کشورها ممکن است؟
اگر اين کار در عرف عقلا نوعي حق مالکيت محسوب شود هرچند اين حق ناشي از توافق بين المللي باشد، وقف آن جايز است.
وقف جمعی
گروهی از خیرین هر کدام متناسب با توان مالی خود مبلغی پول به موسسه ای صلح می کنند مشروط بر اینکه با آن پول ها بیمارستانی (برای مثال) ساخته شود، سپس از طرف صاحبان پول وقف گردد لطفا به سوالات ذیل پاسخ دهید:1. آیا در طول مدت احداث بیمارستان، صاحب پول می تواند قرارداد را فسخ نماید؟2. اگر در مدت اجرا، صاحب پول فوت کند آیا ورثه حق فسخ و تقاضای پول را دارند؟3. در طول مدت احداث بیمارستان، مالکیت پول از کیست؟4. حین اجرای صیغه وقف، وقف از طرف صاحب پول است یا ورثه یا پیمانکار؟
این مسئله دو صورت دارد، گاه موسسه ای تشکیل شده که شخصیت حقوقی دارد و اموال به آن مؤسسه تملیک می شود، مشروط بر اینکه بیمارستانی را (مثلا) بسازد و وقف کند و همچنین اگر بهنهادی از نهادهای دولتی واگذار شود در اینصورت آن موسسه مالک است. گاه به موسسه و نهادیتملیک نشده بلکه آنها را به دست شخصی به عنوان مجری یا پیمانکار سپرده اند که پس از ساخت،آن را وقف کند، در اینجا حکم وکالت دارد که با موت موکل باطل می شود و ورثه می توانند وجه رابازپس بگیرند اما وقف از طرف چه کسی است، تابع قراردادی است که بسته اند.
جابجا کردن درختی که وقف شده
در جلو حیاط خانه ام یک درخت خرما وجود دارد که هر سال ثمره آن نذر مولا علی است، در روی حیاط یک انبار برای لوازم خانگی در حال ساخت دارم که درخت خرما در مسیر ساخت انبار قرار دارد والأن فصل کاشت درخت خرما است، آیا از نظر اسلام میتوانم این درخت را از ریشه درآورم و در جایی دیگر آن را بکارم یا باید آن را دست نزنم و انبار را اریب کنم؟ و اگر خشک شود حکمش چیست؟
در صورتی که مزاحم باشد و جابجا کردن آن امکان پذیر باشد مانعی ندارد.