جایی که امربهمعروف کردن محدود به افراد خاص باشد
یکى از مسؤولین دانشگاهها بهغلط امربهمعروف و نهى از منکر و تذکّر به دانشجویان خاطى را محدود به مسؤولین انضباطى دانشگاه میداند و به دانشجویان مؤمن میدان نمیدهد، با توجّه به این مطلب وظیفه یک دانشجوى متعهّد و انقلابى در این زمینه چیست؟
امربهمعروف و نهى از منکر وظیفه همه مسلمانهاست و کسى نمیتواند جلوى آن را بگیرد ولى باید طورى انجام گیرد که نظم دانشگاهها و مؤسسات به هم نخورد.
نهی از منکر در وسایل عمومی
گاهی که در تاکسی یا اتوبوس سوار میشویم راننده نوار موسیقی زن روشن میکند اگر انسان بداند با تذکر وی ممکن است نوار را خاموش کند اما بعد از پیاده شدن وی دوباره روشن میکند وظیفهاش چیست؟
باید تذکر دهد و به وظیفه نهی از منکر با زبان خوش توأم با ادب و منطق عمل کند.
ارشاد جاهل به حکم یا موضوع
آیا ارشاد جاهل در موارد جهل به حکم واجب و در موارد جهل به موضوع جایز یا مستحب است؟
در موارد جهل به حکم واجب است و در جهل به موضوع لازم نیست مگر اینکه موضوع خطرناکی باشد.
مرحله فیزیکی امربهمعروف و نهی از منکر
آیا افراد مىتوانند در مقام امربهمعروف و نهى از منكر، به عنوان دفاع از كيان اسلام و حفظ نظام اسلامى از دستبرد افراد داخلى و جلوگيرى از تهاجمات فرهنگى يا سياسى به دين و همينطور بهمنظور حفظ ارزشهاى اسلامى، مرتكب قتل يا جرح شوند؟ اگر شخصى در مقام امربهمعروف و نهى از منكر مرتكب قتل شخصى شود، آیا قتل عمد به شمار مىرود، يا مقتول مهدورالدم محسوب میشود و چيزى بر عهده قاتل نيست؟
اين مرحله از امربهمعروف و نهى از منكر بلكه بهطورکلی مرحله فيزيكى و برخورد با مجرمين بر عهده حكومت اسلامى است و افراد ديگر حق دخالت ندارند و هرگاه كسى خودسرانه اين كار را كند قصاص دارد.
معاشرت با فرد خودباخته فکری و عملی
آیا با شخصى كه خودباختگى فكرى و عملى «مانند پوشيدن البسه غربى و رپی و مانند آن» دارد مىتوان برخورد كرد، يا با او معاشرت نمود، يا با او ازدواج كرد؟
ازآنچه موجب ترويج فرهنگ فاسد غربى مىشود بايد پرهيز كرد، مگر اينكه انسان بتواند چنين افرادى را توجيه كند.
استحباب دعوت دیگران به امور مستحب و ترک مکروه
آیا امربهمعروف و نهی از منکر در مستحبات یا مکروهات نیز واجب میباشد؟
این امرونهی، مستحب میباشد.
قلمرو حریم خصوصی
نظر حضرتعالی در خصوص تعریف و قلمرو حریم خصوصی افراد چیست؟
منظور از حریم خصوصی اموری است که جزء اسرار و مسائل شخصی محسوب میشود.
امربهمعروف و نهی از منکر نامحرم
امربهمعروف و نهى از منکر مرد نسبت به زن نامحرم، یا بالعکس چگونه باید صورت پذیرد؟
امربهمعروف و نهی از منکر واجب کفائی است، باید بهصورتى باشد که خلاف شرعى در آن پیش نیاید و به زبان خوش و منطقى انجام گیرد و اگر بهاندازه کافی امربهمعروف کننده از جنس موافق باشد لزومی ندارد جنس مخالف اقدام کند.
تعریف مفسده
منظور از مفسده در مقام ترک یا وجوب عمل به امربهمعروف و نهی از منکر چیست؟
مفسده در لغت به چیزی گفته میشود که علت فساد و تباهی است و در اصطلاح فقه، در حوزه احکام فردی به هر چیزی گفته میشود که زمینه گناه را برای انسان فراهم میکند و در حوزه احکام اجتماعی چیزی است که موجب بروز ناهنجاری، درگیری و اختلاف، سستی عقاید مردم و ضررهای مختلف میگردد که در جای خود مورداستفاده قرار میگیرد.
شرایط وجوب امربهمعروف و نهی از منکر
آیا کسی که امربهمعروف میکند باید دارای شرایطی باشد تا این کار بر او واجب گردد.
امربهمعروف و نهى از منكر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرايط زير واجب است: 1- كسى كه مىخواهد امرونهی كند بايد يقين داشته باشد كه طرف مقابل مشغول انجام حرام يا ترك واجبى است. 2- احتمال دهد كه امرونهی او اثر دارد، خواه اثر فورى داشته باشد يا غير فورى، كامل يا ناقص، بنابراين اگر بداند هيچ اثر نمىكند واجب نيست. 3- در امرونهی او مفسده و ضررى نباشد، پس اگر بداند يا خوف اين باشد كه امر يا نهى او، ضرر جانى يا عرضى و آبرويى يا مالى قابل توجّه نسبت به او يا بعضى از مؤمنين مىرساند واجب نيست، ولى اگر معروف و منكر از امورى باشد كه شارع مقدّس اسلام اهميت زيادى به آن مىدهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالك اسلامى، يا حفظ احكام ضرورى اسلام)، بايد اعتنا به ضرر نكند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بكوشد.