تقلید از مجتهد مرده
آیا می‌توان بر مجتهدی که خیلی قبل فوت کرده و از او تابه‌حال تقلید نکرده بودم تقلید کنم؟
عمل كردن به فتواى مجتهد مرده درصورتی‌که قبلاً از او تقلید نکرده بوده جايز نيست هرچند اعلم باشد بنا بر احتياط واجب.
اعتبار سن خاص در بلوغ
آیا در بلوغ، سنّ خاصّى را معتبر مى دانید؟ بر فرض اعتبار سنّ خاص، آیا معیار شناسنامه افراد است، یا از طرق دیگر نیز مى توان آن را احراز کرد؟
در بلوغ سنّ خاصّى معتبر است، و باید از طرق معتبر اثبات شود. البتّه بلوغ علائم دیگرى نیز دارد.
وظیفه مکلف بعد از تغییر مرجع تقلید خود
اگر کسی مرجع تقلید خود را عوض کند در این صورت تکلیف مکلف نسبت به اعمال سابق چیست؟
اگر تقلید خود را از مجتهدى به مجتهد ديگر تغییر دهد، اعاده اعمال سابق لازم نيست ولی باید از این به بعد مطابق فتواى مجتهد جديدی که انتخاب کرده عمل کند.
حکم تقلید از میت درصورتی‌که حی اعلم از او باشد
اگر مکلّفى از مرجعِ میّتِ اعلمِ از حىّ تقلید نموده باشد; ولى بعد از فوت ایشان، حىّ، اعلم از میّت و یا مشکوک الاعلمیّه گردیده باشد، در این صورت نظر مبارک را راجع به بقاء بر تقلید بیان فرمایید.
درصورتی‌که اعلمیت حىّ محرز شود، باید در مسائل اختلافى به او عدول کند.
تقلید از میت بدون اجازه از مجتهد حی
کسى که بدون اجازه مجتهد زنده به تقلید میّت باقی‌مانده است اعمالى که انجام داده چه حکمى دارد؟
حال باید از مجتهد زنده در مسئله بقاى بر تقلید میّت، تقلید کند چنانچه فتواى مرجع فعلى او جواز بر بقا باشد اعمال سابق او صحیح است.
بقاء بر تقلید
باقی ماندن بر تقلید از مجتهدی که قبلاً از او تقلید می‌کرده در صورت فوت آن مرجع چیست؟
هرگاه مرجع تقليدي فوت کند مقلدين او بايد يک مرجع زنده که او را اعلم از ديگران می‌دانند انتخاب کنند و تمامی مسائل خود را از او تقلید نمایند. همچنین اگر بخواهند بر تقليد مرجع ميت باقي بمانند در مسائلی که به فتوای میت عمل کرده‌اند مجازند و در مسائلی که عمل‌نکرده‌اند باید به فتوای زنده عمل نمایند پس در مسائلى كه اولين بار است مورد ابتلا آن‌ها قرار مىگيرد مثل‌اینکه اولين بار است به حج يا عمره مىرود به فتواى زنده عمل نمایند.
حکم بقا بر تقلید از مرجع متوفی در مسئله سیگار
من مقلد آقای بهجت بودم و ده ساله که دخانیات و ازجمله سیگار می‌کشم، الآن اگر بخواهم از آقای مکارم تقلید کنم چون نمی‌توانم ترک کنم چه حکمی دارد؟
درصورتی‌که توانایی داشته باشید به‌مرور ترک کنید هم به نفع دنیای شماست هم آخرت.
رجوع به مجتهد میت در احتیاطات
آیا در مواردی که آقا احتیاط می‌فرمایند می‌توانیم به مرجع تقلید متوفی که قبلاً از ایشان تقلید می‌نمودیم رجوع نماییم؟
نمی‌توان در احتیاطات به مجتهد میت رجوع کرد.
اختلاف‌نظر مرجع حی و میت در موارد موضوع بقاء
آیا آنچه مشمول مسئله بقاء بر میت نیست و اگر خلاف نظر میت هم باشد باید از حی تقلید شود، فقط اصل مسئله بقاء است یا مسائلی که نتیجتاً در بقاء یا عدم بقاء تأثیر دارد هم همین‌طور است؟ مثلاً حی و میت در جواز رجوع به فالاعلم در احتیاطات اعلم اختلاف دارند و میت قائل به جواز و اعلم است و حی قائل به عدم جواز و فالاعلم است.
در مسائلی که به فتوای میت عمل کرده باقی می‌ماند، در باقی مسائل هر چه باشد از حی تقلید می‌کند.
بقا بر تقلید فقط در مسائلی که عمل کرده
افرادى كه از مجتهد متوفى در زمان حياتش تقليد کرده‌اند در صورت بقاء بر او آيا بايد به ابواب فقهى كه عمل كرده بودند باقى بمانند؟
خير بلكه بايد فقط بر خصوص مسئلهاى كه عمل کرده‌اند باقى باشند نه ديگر جزئيات و مسائل آن باب را.
تغییر مرجع تقلید به جهت فتوایی که اعمال قبلی صحیح شود
اگر بر انسان طبق فتواى مرجع قبلى خود، احکامى از قبیل خمس و غیره واجب و یا بعضى از اعمالش باطل و یا مشکوک به نظر برسد، ولى طبق فتواى مرجع فعلى اعمالش صحیح و یا خمس و غیره واجب نباشد، لطفاً مرقوم فرمایید آیا می‌تواند طبق فتواى مرجع بعدى خود عمل و درنتیجه اعمالش صحیح و خمس و امثال آن را پرداخت ننماید؟
تغییر مرجع تقلید به جهت فتوایی که اعمال قبلی صحیح شود خالى از اشکال نیست.
ملاک تشخیص اعلمیت مجتهد متوفی
آیا ملاك در اعلمیت مجتهد متوفى نظر مقلّد است یا مجتهد زنده؟
ملاك در اعلمیت مجتهد متوفى نظر مقلّد است نه مجتهد زنده يا ديگران.
