جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

این امرونهی، مستحب می‌باشد.

امربه‌معروف و نهی از منکر واجب کفائی است، باید به‌صورتى باشد که خلاف شرعى در آن پیش نیاید و به زبان خوش و منطقى انجام گیرد و اگر به‌اندازه کافی امربه‌معروف کننده از جنس موافق باشد لزومی ندارد جنس مخالف اقدام کند.

امربه‌معروف و نهى از منكر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرايط زير واجب است: 1- كسى كه مى‏خواهد امرونهی كند بايد يقين داشته باشد كه طرف مقابل مشغول انجام حرام يا ترك واجبى است. 2- احتمال دهد كه امرونهی او اثر دارد، خواه اثر فورى داشته باشد يا غير فورى، كامل يا ناقص، بنابراين اگر بداند هيچ اثر نمى‏كند واجب نيست. 3- در امرونهی او مفسده و ضررى نباشد، پس اگر بداند يا خوف اين باشد كه امر يا نهى او، ضرر جانى يا عرضى و آبرويى يا مالى قابل توجّه نسبت به او يا بعضى از مؤمنين مى‏رساند واجب نيست، ولى اگر معروف و منكر از امورى باشد كه شارع مقدّس اسلام اهميت زيادى به آن مى‏دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالك اسلامى، يا حفظ احكام ضرورى اسلام)، بايد اعتنا به ضرر نكند و با بذل جان و مال در حفظ آن‌ها بكوشد.

مفسده در لغت به چیزی گفته می‌شود که علت فساد و تباهی است و در اصطلاح فقه، در حوزه احکام فردی به هر چیزی گفته می‌شود که زمینه گناه را برای انسان فراهم می‌کند و در حوزه احکام اجتماعی چیزی است که موجب بروز ناهنجاری، درگیری و اختلاف، سستی عقاید مردم و ضررهای مختلف می‌گردد که در جای خود مورداستفاده قرار می‌گیرد.

منظور از حریم خصوصی اموری است که جزء اسرار و مسائل شخصی محسوب می‌شود.

همه شرایط شرعى باید در آن جمع شود.

اگر براى امربه‌معروف و نهى از منكر لازم شود كه متوسّل به ضرب‌وجرح يا اتلاف اموال و بالاتر از آن گردد در اين صورت هیچ‌کس بدون اجازه حاكم شرع حقّ اقدام ندارد، بلكه بايد اصل كار و مقدار و اندازه آن طبق ضوابط اسلامى با نظر حاكم شرع تعيين گردد

مواردی که نیاز به اذن حاکم شرع ندارد عبارت است:1. بخواهد شخص را نصیحت نماید و با زبان و دل او را تشویق به ترک گناه یا انجام واجب نماید.2. چنانچه بخواهد به خاطر امربه‌معروف و نهی از منکر با شخص قطع ارتباط نماید و با او مراوده نداشته باشد.3. جایی که شخص با زبان نرم نصیحت کرده و تذکر داده اما اثر نداشته و بخواهد با کلمات تند و خشن او را از گناه بازدارد یا او را به انجام واجب وادار نماید.4. درصورتی‌که برای امر معروف و نهی از منکر بخواهد وسایل گناه را از دسترس بودن شخص خارج نماید.5. جایی که بخواهد بازور امربه‌معروف و نهی از منکر نماید مثلاً جلوی شخص را بگیرد تا او نتواند گناه انجام بدهد.

امربه‌معروف و نهى از منكر مراتبى دارد كه بعضى از اين مراتب، احتياج به اجازه حاکم شرع ندارد و بعضى از موارد آن احتیاج به اذن حاکم شرع دارد.

دشوارى شرایط اقتصادى ربطى به وظیفه امربه‌معروف و نهى از منکر ندارد.

وظیفه شما امربه‌معروف و نهى از منکر است و هرگاه مؤثر نیفتاد باید به مقامات مسئول خبر دهید تا آن‌ها را به وظایفشان آشنا کنند.

امربه‌معروف و نهى از منکر یک حکم عام است و همه به مقدار توان خود موظف به آن هستند و وجود چنین نهادى سلب مسؤولیت از دیگران نمی‌کند و موارد تداخل را با برنامه‌ریزی باید حل کرد.