حکم تعیین جریمه در مباحثات علمی و قرآنی
اگر در مباحثات علمی یا قرآنی، جریمه تعیین گردد چه حکمی دارد؟
هرگاه طرف مقابل راضی باشد مانعی ندارد.
هرگاه طرف مقابل راضی باشد مانعی ندارد.
در صورتى كه واقعاً خدمات قابل ملاحظه اى كه در عرف داراى ارزش است ارائه شود و سود اضافى در برابر آن خدمات گرفته شود مانعى ندارد ومىتواند تحت عنوان عقد جعاله مندرج گردد؛ ولى اگر خدمات صورى است، يا در بعضى موارد خدمتى وجود ندارد و تنها سود پول گرفته مىشود، ربا و حرام است. ضمناً جريمه ديركرد با موازين شرع سازگار نيست، چون نوعى ربا محسوب مىشود و خدمات خاصّى در برابر آن نيست.
هزينه دادرسي و حق الوکاله را مي تواند بگيرد و جریمه دیرکرد تنها اگر به صورت شرط ضمن عقد بوده و به وام گیرنده تفهیم شده و مورد موافقت وی قرار گرفته باشد با رعایت انصاف مانعی ندارد.
جريمه ديرکرد شرعاً اشکال دارد ولي بر بدهکاران لازم است بدهي خود را بهموقع بپردازند، وگرنه گناهکارند.
اگر به عنوان یکی از مصادیق تعزیر باشد و حاکم شرع مصلحت ببیند مانعی ندارد.
در مورد تعزیرات در صورتی که به مصلحت باشد مانعی ندارد و در حدود و قصاص جاری نیست البته در مورد قصاص مجنی علیه می تواند در برابر گرفتن مبلغی از حق قصاص خود صرف نظر کند و در تعزیر معیار آن است که حاکم شرعی مصلحت ببیند و این موضوع از حقوق حاکم شرع است.
احتیاط آن است که مصالحه کنند.
اگر منظور استاد این بوده استفاده از کلاس درس مشروط به چنین شرطی است و دانش آموزان نیز قبول کرده اند باید طبق شرط عمل کنند و نارضایتی بعدی آنها اثری ندارد.
این نوع قراردادها اعتباری ندارد مگر اینکه با موافقت دانش آموزان بالغ و ولی دانش آموزان غیر بالغ باشد.
هر گاه مدیر مصحلت ببیند که حضور طلاب را مشروط به جریمه ای کند مانعی ندارد.
اگر جریمه از روز اول طبق مقررات و عادلانه بوده و تاخیر افتاده می توانند بر اساس نرخ متوسط تورم اجناس محاسبه کرده و بگیرند.
باید دید مقررات چیست، اگر مقررات می گوید وظیفه راننده است که هشدار دهد راننده بدهد و الا مسافر باید بپردازد.