جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

Məsələ 1117: Əgər namazın salamından öncə xatırlayarsa ki, namazın sonunda bir rəkət və ya daha artıq qılmayıb, onu yerinə yetirməlidir. Bu halda namazı düzgündür. Əgər namazın salamından sonra xatırlayarsa, bilərəkdən və ya səhvən namazı pozan bir iş görərsə (məsələn, qiblədən çıxarsa) namazı batildir. Namazı batil edən bir iş görməzsə, dərhal yaddan çıxmış rəkəti yerinə yetirir və namazı düzgündür. Vacib ehtiyat budur ki, yersiz salama görə səcdeyi-səhv də etsin.

Məsələ 1119: Müsafir səkkiz şərt ödənməklə dörd rəkətlik namazını iki rəkətli qılmalıdır:

Məsələ 1120: Bir şəxsin bir yerə gedib qayıtması səkkiz fərsəx (təqribən 43 km) olarsa, dörd rəkətli namazlarını qəsr, yə’ni yarı qılmalıdır. Gedərkən (21,5 km.) dörd fərsəx məsafə qət etməsi vacib deyil. Əgər gedib qayıtdığı yol səkkiz fərsəx olarsa, namazı yarıdır. Müsafir getdiyi yerdən həmin gün qayıtmaya da bilər. Bir şərtlə ki, həmin yerdə 10 gün qalmaq qərarına gəlməsin.

Məsələ 1121: Bir şəxs səfərinin səkkiz fərsəx olub-olmadığını şəkk edərsə, namazını yarı qılmamalıdır. Amma şəkk yarandıqda bu məsələni bilənlərdən öyrənməli, araşdırma aparmalıdır. Bir şərtlə ki, bu araşdırma məşəqqət yaratmasın.

Məsələ 1122: Gedilən yolu müxtəlif vasitələrlə öyrənmək olar. Əvvəla, insan özü bu yolu ölçə bilər. İkincisi, bu yolun miqdarı camaat arasında mə’lum olar. Üçüncüsü, e’tibarlı bir şəxs yolun uzunluğu barədə mə’lumat verər.

Məsələ 1123: Səfərdə səkkiz fərsəx yol getdiyinə əmin olan şəxs namazını yarı qıldıqdan sonra həmin məsafənin səkkiz fərsəx olmadığını bilərsə, namazı batildir. Namazı təzələməli və dörd rəkət qılmalıdır. Vaxt ötmüşsə namazın qəzasını yerinə yetirmək lazımdır. Yolun səkkiz fərsəx olmadığını bildiyi halda, yolda həmin yolun səkkiz fərsəx olduğu mə’lum olarsa, namazını yarı qılmalıdır. Əgər bütöv qılmışsa təzələməlidir.

Məsələ 1124: Bir şəxs aralarındakı məsafə dörd fərsəxdən az olan iki məhəl arasında bir neçə dəfə gedib gəlsə, onun namazı yarı olmaz. Gedilən yol üst-üstə səkkiz fərsəxdən çox olsa belə bu səfər müsafir səfəri sayılmaz. Amma bu şəxsi hamı müsafir sayarsa, ehtiyata əsasən, namazını həm tam, həm də yarı qılmalıdır.

Məsələ 1125: Əgər bir yerə getmək üçün iki yol varsa, bu yollardan biri səkkiz fərsəxdən az, o biri səkkiz fərsəxdən çoxsa, birinci yolla getdikdə namazı tam, ikinci yolla getdikdə yarı qılmaq lazımdır.

Məsələ 1126: Səkkiz fərsəx məsafə şəhərin son evindən hesablanır.

Məsələ 1127: Bir şəxs əvvəlcə səkkiz fərsəxdən az yolu olan bir yerə getmək istəsə, yolda və ya həmin yerə çatdıqdan sonra səfərini davam etdirmək qərarına gəlsə, getdiyi yol üst-üstə səkkiz fərsəxdən çox olduqda əvvəlcədən bu məsafəni getmək qərarı olmadığından namazını bütöv qılmalıdır. Amma bir yerə çatdıqdan sonra daha səkkiz fərsəx yol getmək qərara alınarsa, namaz yarı qılınar.

Məsələ 1128: Bir şəxs itirdiyi bir şeyi axtarmaq üçün yola çıxmışsa və nə qədər yol gedəcəyini bilmirsə, namazını tam qılmalıdır. Amma qayıtdığı vaxt vətəninə qədər olan məsafə səkkiz fərsəx və ya daha artıq olarsa namazı yarıdır.

Məsələ 1129: Səkkiz fərsəx yol getmək qərarına gəlmiş şəxs gündə azca yol getsə də namazını yarı qılmalıdır. Bir şərtlə ki, onu müsafir saysınlar.