جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

25. Borc götürmək: şər’i ölçülər həddində əlavə məbləğ ödəməklə bankdan borc götürmək olar və bu sələm sayılmır.

26. Xüms verməyən şəxsin evində dəstəmaz almaq, namaz qılmaq və nə isə yemək: qonaq ev sahibinin evinin və süfrəsində olanların xümsü verilməmiş puldan olduğuna əmin deyilsə, bunlardan istifadə edə bilər. Əgər bunların xümüslü olduğu mə’lumsa, istifadə etdikdən sonra həmin miqdarın xümsünü ehtiyaclı seyidlərə vermək olar. Əgər gücünüz çatmasa, öhdənizə götürün, imkanınız çatanda ödəyin.

27. Günün doğub-doğmadığını bilməyən şəxsin sübh namazında niyyəti: belə bir şəxs namazı vacib namaz və ya əda niyyəti ilə qıla bilər.

28. Cehizin xümsü: adi və ehtiyac duyulan cehizin xümsü yoxdur. Məsələn, qız ərə getmək yaşındasa və cehizi birdəfəyə almaq mümkün deyilsə, tədricən alınan cehizin xümsü yoxdur. Əks təqdirdə cehizə xüms verilməlidir.

29. Anası seyid olanlar: bu qəbil insanlar müəyyən baxımdan seyid, müəyyən baxımdan qeyri-seyid hökmündədir. Onlar xüms götürə bilməzlər, seyidlərə məxsus libasdan istifadə edə bilməzlər. Amma onlarda seyidlik şərafəti var.

30. Əgər qatqılı (müzaf) su o qədər çox olarsa ki, murdar onun bir tərəfinə düşdükdə o biri tərəfinə sirayət etməsin, murdar sayılmır. (Məsələn, böyük bir hovuzun bir tərəfinə murdar düşərsə, o biri tərəfi murdarlanmaz.)

31. Qeyri-şər’i üsulla kəsilən heyvan pakdır. Amma onun ətindən yemək haram sayılır. Demək, qeyri-islami məmləkətlərdən gətirilmiş heyvan dəriləri həmin heyvanın zibh olunduğunu bildiyimiz vaxt pak sayılır.

32. Bir yerdə uzun müddət qalmaq istəyənlər (məsələn, elmi hövzədə təhsil üçün bir neçə il orada qalanlar) həmin yerdə müsafir sayılmır. Onların qaldığı yer onlar üçün vətən hökmündədir və namazlarını tam qılırlar. Belələri 10 gün qalmaq niyyət etməsələr də, müsafir sayılmırlar.

33. Peşəsi səfərə çıxmaq olan (sürücü kimi) şəxslər və ya peşəsi üçün səfər müqəddimə olanlar (tədris üçün bir şəhərdən o biri şəhərə gedənlər) gedib gəldikləri yol 8 fərsəx və ya artıq olarsa, namazlarını tam qılır, ramazan ayının orucunu tuturlar.

34. İlin ehtiyaclarından sayılan ev, xalça kimi şeylər sonradan satıldıqda onların puluna xüms ödənmir. Xüsusi ilə, bu şeylər başqa biri ilə əvəz olunmaq üçün satılırsa.

35. Əgər heyvan maşın vasitəsi ilə şər’i qaydada kəsilərsə, bu iş düzgündür. Belə bir heyvan pak və halaldır.

36. Halal faydaları olan radio, televizor və bu kimi şeylərin alış-satışı caizdir.