جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

Yazılı sənədlərin məhkəmə prosesində etibarı

Aşağıda qeyd olunanları nəzərə alsaq, qazı indiki zamanda rəsmi sənədləri etibarlı sayıb, onları öz çıxardığı qərarlar üçün əsas tuta bilərmi?a) Bir çox şərait, hallar və əlamətlər mövcuddur ki, ürf (camaat) içində bu sənədləri tərtib edənlərə etibar edilməsinə, habelə rəsmi sənədlərə etimad göstərilməsinə səbəb olur. Məsələn, qanunu pozmuş notariuslara tətbiq edilən cinayət və hüquqi cəzaların mövcudluğu, rəsmi sənədlər üçün kontorları yoxlayan daimi müfəttişlərin mövcud olması və digər tərəfdən də dəftərxana müdirlərinin (notariusların) onlara müraciət edənlərin etibarını qazanmaq üçün öz işlərinə böyük diqqətlə yanaşmaları;b) Camaatın hüquqi və iqtisadi əlaqələrinin böyük hissəsi, habelə istintaq məsələləri rəsmi sənədlər əsasında qurulur, belə ki, bu sənədlər (məsələn, şəxsiyyət vəsiqəsi, evlilik haqqında şəhadətnamə, torpaq sahəsi, mənzil, avtomobil və s.- in mülkiyyətinə aid olan sənədlər) mövcud olmadıqda cəmiyyətin bu qisim məişət nizam-intizamında hərc-mərclik yaranacaqdır. c) Böyük fəqihlərin, xəttin və yazının etibarlı sayılmaması üçün qeyd etdikləri dəlillər: məsələn, yalan olması ehtimalı və ya katibin məqsədinin yazılanların olmaması ehtimalı camaat arasında bu sənədlər barəsində qəbul olunmur.