Qurbanlığın pulunu xeyriyyə işlərinə sərf etmək
Qurbangahda qurban kəsilən heyvanların buldozer vasitəsilə dəfn edilib aradan getdiyi halda, hacı qurban kəsmək əvəzinə onun pulunu xeyriyyə məkanları üçün nəzərdə tuta bilərmi?
Öz şəhəri kimi, digər məkanlarda Zil-həccə ayında qurban kəsməlidir və onun pulunun digər yerlərdə sərf olunması kifayət etmir.
Zil-həccə ayının qurbanlığının sərf edilməsi
Əgər bir şəxs Zil-həccə ayında ma fiz-zimmə niyyəti ilə öz vətənində qurban kəssə, onun dəri və bağırsaqları bütövlükdə fəqirə verilməlidir, yoxsa üçdə birini fəqirə verib üçdə ikisini özünün və dostlarının səhmi kimi sərf etməsi mümkündür? Əgər bunun xilafına əməl olunarsa, qoyunu kəsən günün qiymətini borcludur, yoxsa borcunu yerinə yetirən günün (qiymətini)?
Onu öz səhmi kimi sərf edə və ya dostlarına ya fəqirlərə verə bilər. Lakin gördüyü işin əvəzi (haqqı) olaraq qəssaba verməyin işkalı var və ehtiyat müstəhəb budur ki, əgər özü ondan istifadə etsə qiymətini sədəqə versin və (burada) meyar, qurban kəsən günün qiymətidir.
Heyzli qadınla qüsl almadan öncə yaxınlıq etmək
Heyzlə qan kəsiləndən sonra və qüsl almamışdan qabaq yaxınlıq etmək caizdirmi?
Caizdir. Lakin ehtiyat müstəhəb, bu işi tərk etməkdir.
Qurbanlığın vətəndə kəsilməsi
Hansı hallarda hacının vəzifəsi öz vətənində qurban kəsməkdir?
Hazırkı şəraitdə qurbanlığın üç haləti var:1) Əgər orada qurban kəsib və qurbanlığın ətini orada da məsrəf edə (istifadəyə verə) bilsə, bu (hal) hər bir şeydən (haldan) irəlidir.2) Orada məsrəf (istifadə) etmək imkanı olmasın, lakin müsəlmanlar onu qablaşdırıb ehtiyacı olanların istifadəsi üçün Minadan xaricə və digər şəhərlərə göndərsinlər. Birinci variant mümkün olmadığı təqdirdə ikincisi vacibdir. 3) Yuxarıda qeyd olunan şəkillərin heç biri mümkün olmasın və Qurbanlıq hədər olub aradan getsin. Belə şəraitdə onun pulunu ayırıb, qayıdan zaman Zil-həccə ayında qurban kəsib xərclənməsi lazım olan yerdə xərcləsələr, onların həccində heç bir işkal yaranmayacaqdır. Qurban pulunu ayıra bilməsələr, zimmələrinə (öhdələrinə) götürsünlər.
Xonsanın evlənməsi
Müşkilə xonsanın (kişi, yoxsa qadın olması heç bir vəchlə məlum olmayan) və qeyri-müşkilə xonsanın (müəyyən yollarla kişi, yoxsa qadın olması ayırd edilə bilən) evlənməsi caizdirmi?
Müşkilə xonsanın evlənməsi caiz deyil. Qeyri-müşkilənin isə vəziyyəti (kişi, yoxsa qadın olması), aydın olsa, caizdir.
Kredit hissələrini yığmaq üçün xərclənən vəsaiti almaq
Mən kreditlə mal satıram. Kreditin aylıq hissələrini vaxtında gətirməsələr, borcları almaq üçün öz işim və vaxtımı bu yolda sərf edirəm. Bunun üçün sərf etdiyim vəsaiti, o cümlədən verdiyim yol pulunu və ya motosiklet və maşın istehlakı üçün xərclədiyim pulları onlardan tələb etməyə haqqım varmı?
Camaat içində adətən borcları almaq üçün xərclənən adi vəsaiti almağa haqqınız yoxdur. Lakin adi miqdardan çox vəsait xərcləsəniz, ala bilərsiniz. Bir şərtlə ki, qarşı tərəf öz borclarını vaxtında ödəməmiş olsun.
Həcc niyyəti edən şəxs üçün müstəhəb təvaf
Həcc ehramını niyyət edən və niyyəti düz olan (gerçəkləşən, hasil olan) şəxsin müstəhəb təvaf etməsi caizdirmi?
Ehtiyat budur ki, müstəhəb təvafı tərk etsin. Amma yerinə yetirsə həccə heç bir zərəri yoxdur.
Televizorda xarici və İran filmlərinə tamaşa etmək
Xarici ölkələrdə İran filmlərinə və İran İslam respublikasının televiziyasında xarici filmlərə tamaşa etməyin hökmü nədir?
Qeyri-şəri səhnələri və musiqiləri olmayan İran filmlərinə tamaşa etmək, istər ölkə daxilində, istərsə də xaricdə olan vətəndaşlara caizdir. Əks halda isə caiz deyil. Xarici filmlərə gəldikdə isə, onların qeyri-şəri səhnələri senzuradan keçirsə (filmdən çıxarılırsa), maneəsi yoxdur.
Elmi praktika zamanı naməhrəm tərəfindən müayinə olunması
Müəllim tərəfindən vacib sayılan elmi praktika zamanı qadının nəbzini tutarkən, onu müayinə və müalicə edərkən oğlan tələbənin əlinin qadının əlinə toxunmasının, zəruri və qeyri zəruri halların hər ikisini nəzərə almaqla hökmü nədir?
Yalnız zəruri hallarda caizdir. Əgər köynəyin üzərindən tutmaq mümkün olarsa, bu üsluba üstünlük vermək lazımdır.
Sərqofli şəklində olan mülkdən alınacaq cərimələr
Neçə illər bundan öncə müəyyən şəxslər mağazaların sərqofli haqqını mağazanın bütün mövcud xüsusiyyətlərini, o cümlədən balkonunu (yarım mərtəbə) görüb, sahibindən almışlar və müamilə şəri və qanuni yolla baş tutmuşdur. 20 ildən çox vaxt keçəndən sonra bələdiyyə idarəsi balkona (yarım mərtəbə) görə bir məbləğdə pul tələb edir. 1) Bu məbləğ pulu kirayəçilər ödəməlidir, yoxsa mağaza sahibinin öhdəsindədir? (Əlavə etmək lazımdır ki, müamilə zamanı yarım mərtəbə şəklində balkon olmasaydı, ya müştəri onu almazdı, ya da müamilə qiyməti fərqli olardı.)2) Əgər müamilə zamanı mağazanın balkonu olmamış və kirayə edən şəxs sonradan sahibinin icazəsi ilə balkonu tikmişdirsə, bu halda bələdiyyə idarəsinin tələb etdiyi pulu kim verməlidir (sahibi, yoxsa kirayəçi) ?
1) Əgər sahibi əvvəlcədən belə halları öz öhdəliyinə götürmüşdürsə və ya ürf (camaat) və ticarət adətləri belə bir öhdəliyi sahibin öhdəsinə qoyurlarsa, bu işi görmək onun öhdəsindədir. Bu iki haldan qeyrisində isə ona heç nə vacib deyil. 2) Bu halda kirayəçinin öhdəsindədir.
Maşını şərikli surətdə almaq
Bir şəxs mənə bir qədər pul vermişdir ki, özümdə olan pulla birlikdə maşın alıb hər ay ona qazanc adı ilə müəyyən məbləğdə pul verim. Bu iş caizdirmi? Caiz deyilsə, onu şəri yolu necədir?
Müamilənin şəri şəkildə olması üçün bu formada əməl etmək lazımdır ki, maşının sözü gedən məbləğinin miqdarında pulu, pulun sahibinə təhvil verin, sonra onun maşından olan payını müəyyən məbləğə icarə edin. Hər iki tərəf üçün müddətin sonunda müamiləni pozmaq haqqı verilsin. Sözü gedən müamilə bu şəkildə əncam verilsə, səhihdir.
