Adətən, malın qiyməti nağd və nisyə satışlarda fərqlidir, bu fərqin şəri baxımdan eybi yoxdur və dəsmal, kibrit və bu kimi şeyləri ona əlavə etmək lazım deyil.
“Ənvarul-fiqahə” kitabının “Vilayəti-fəqih” bölümündə bu barədə ətraflı şəkildə söz açmışıq.
Vəli olmayan yerdə qaib şəxsin malına vilayət şəri hakimin və ya şəri hakimin təyin etdiyi şəxsin öhdəsindədir. Hətta vəli olan yerdə də ehtiyat vacib, şəri hakimdən icazə almaqdır.
Vəli olmayan yerdə qaib şəxsin malına vilayət şəri hakimin və ya şəri hakimin təyin etdiyi şəxsin öhdəsindədir. Hətta vəli olan yerdə də ehtiyat vacib, şəri hakimdən icazə almaqdır.
İki halda eybi yoxdur: Birincisi, müamilədə qarşı tərəf əslində uşağın başçısı (qəyyumu), uşaq isə malı və ya pulu çatdırmaq üçün vasitə olsa; digəri usə, uşaq müamilədə qarşı tərəfdir, lakin yəqinimiz var ki, bu iş onun başçısının razılığı ilə baş verir, bu halda belə mallarda təsərrüf etmək şəri cəhətdən caizdir.
Bizim əsrimizdə kağız pulların meydana gətirdiyi və geniş şəkildə yayılmış inflyasiya məsələsi ümumi camaat (ürf) içində rəsmiyyətlə tanınarsa, məsələdə fərz olunanlar, sələm olmayacaqdır. (Necə ki, bəzi xarici ölkələrdən nəql olunanlara görə, onlar banka yatırılan pullar üçün həm inflyasiya dəyərini, həm də mənfəətini mühasibə edirlər.) Belə bir şəraitdə inflyasiya dəyərini mühasibə etmək sələm deyil, lakin ona əlavə olunan mənfəət sələmdir. Bizim mühitimizdə və buna oxşar yerlərdə inflyasiya dəyəri camaat içində mühasibə olunmadığına görə, bütövlükdə sələm sayılır. Çünki bir-birinə borc verən şəxslər üstündən bir neçə ay və daha çox vaxt keçəndən sonra pulun özünü (maya dəyərini) istəyir və inflyasiya fərqini hesablamırlar. Elmi məkanlarda (cəmiyyətlərdə) sadəcə inflyasiyanın nəzərə alınması öz-özlüyündə (dəlil kimi) kifayət etmir. Çünki burada meyar ümumi camaatın nəzəridir. Lakin biz bir halı istisna edirik və o da bundan ibarətdir ki, məsələn, üstündən otuz il keçməklə həddindən artıq çox fərq yaranmış olsun. Ona görə də qadınların qədim mehriyələri barəsində və ya buna oxşar borclarda ehtiyat vacib bilirik ki, bugünkü dəyərlə hesablanmalıdır və ya heç olmazsa müsalihə etməlidirlər.
Əgər bankın şəri əqdlər və sələmdən xilas olmaq yolları haqqında olan nizamnamələri həyata keçirilsə, işkalı yoxdur.
Əgər bankın şəri əqdlər və sələmdən xilas olmaq yolları haqqında olan nizamnamələri həyata keçirilsə, işkalı yoxdur.
Kafirlərdən və qeyri-islami hökumətlərin banklarına pul qoyub sələm almaq caizdir, amma onlara sələm vermək caiz deyil. Yalnız zəruri hallar, məsələn, onlardan kreditə pul götürməmək belə ölkələrdə yaşayan müsəlmanlar üçün məşəqqətə, çətinlik və ya zillətə səbəb olarsa, istisnadır.
Pulu onların şəri cəhətdən qanuni (caiz) olan işlərinin müqabilində versinlər və qanunsuz işlərinə görə onları nəhy əz münkər etsinlər.
Belə bir şəraitdə lazımdır ki, Əhli-beyt (ə) davamçıları və Hüseyn (ə) məktəbinin aşiqləri bu mərasimləri sual altına alacaq hər bir işdən çəkinsinlər və onun yerinə elə mərasimlər qursunlar ki, Hüseynçi hədəflərə hər şeydən artıq aydınlıq gətirsin. Əgər keçmişdə görkəmli fəqihlərin bir hissəsi öz zamanlarında bir çox dəlillərə görə bu işlərin bəzisinə icazə vermişlərsə, bizim zamanımızda olsaydılar, şübhəsiz, başqa bir nəzərdə olardılar. Allah taala bizim hamımızı o böyük və fədakar şəxsiyyətlərin qoyduqları məktəbin davamçılarından etsin!
Ali-əbanın beşincisi olan Həzrət İmam Hüseynin (ə) əzadarlıq mərasimi dinin güclənməsi üçün mühüm amillərdəndir. Lakin onu əzadarların əzab-əziyyətə düşməsinə və şəxsiyyətli insanlara hörmətsizlik olunmasına səbəb olan bu kimi yanlış əməl və işlərlə ləkələmək olmaz.
