Toy mərasimində dəf çalmaq
Toy və başqa məclislərdə dəf çalmağın hökmü nədir?
Dəf çalmağın hökmü sair musiqi alətlərinin hökmü kimidir və toy məclisləri ilə qeyri-toy məclisləri arasında (ehtiyat vacibə görə) heç bir fərq yoxdur.
Dəf çalmağın hökmü sair musiqi alətlərinin hökmü kimidir və toy məclisləri ilə qeyri-toy məclisləri arasında (ehtiyat vacibə görə) heç bir fərq yoxdur.
Öz əri üçün və digər qadınlar üçün, qinasız, ləhv (kef) və fəsada (məclislərinə) uyğun olan musiqilər olmadıqda, eybi yoxdur.
Ehtimal və güman meydana gəlməsə də belə, adi camaatın əməl etdikləri miqdarla kifayətlənməlidirlər.
Probleminizin səbəbi siz özünüzsünüz. Əsil müqəssir də sizsiniz. Bu səbəbdən sizin duanız da qəbul olunmur. Bunu əsas səbəbi də hökmü bilməməyinizdir. Əsil məsələ budur ki, sizə təharət və qüsl kimi əməllərdə yəqin əldə etmək vacib deyil. Sizə şəri bir vəzifə kimi lazım olan budur ki, digər insanlar qədər su tökəsiniz. Qüsl və təharətinizdə şəkkiniz qalsa belə, həmin miqdarla da qənaətlənin. Biz bu işin şəri məsuliyyətini boynumuza götürürük. Siz bu gündən yalnız camaatın tökdüyü qədər su tökün və qənaət edin. Nəcis bədənlə və cənabət halı ilə (öz zənninizlə) namaz qılın. Heç bir eybi də yoxdur. Namaz və orucunuz da tam səhihdir. Biz bu yolla sizə və vasvası insanların hamısına höccəti tamamlayırıq. Bununla müxalifət etmək günahdır. Biz Allahdan istəyirik ki, sizə bu məsələyə diqqət yetirmək tovfiqini versin ki, şeytanın tələsindən xilas olasınız.
Camaat arasında qumar kimi tanınmış şeylər haramdır və (haram olub-olmamağı) şübhəli olan halların eybi yoxdur. Bu şərtlə ki, pul və ya başqa bir şey udub-uduzmasınlar.
Əgər kart ürf (camaat) arasında qumar aləti ünvanından xaric olmuşdursa və yalnız əyləncə kimi istifadə olunursa, mal (pul) udub-uduzmaq olmadan onunla oynamağın eybi yoxdur.
Qeybət odur ki, bir şəxsin gizli eybini onun arxasınca desinlər. Lakin əhəmiyyətli məsələlərin irəli çəkildiyi hallar, məsələn, məşvərət, (küsülü olan) iki tərəfin arasını düzəltmək və s. istisna olunmuşdur.
Əgər eyib axtarmaq və ələ salmaq məqsədilə olmasa, eybi yoxdur.
İctimai məsələləri araşdırmaq, müsbət və islahatçı tənqidlər qeybət sayılmır.
İndi həyatda olmayan keçmiş müctəhidlərdən bəzisi və hal-hazırda sağ olan müctəhidlərdən bəzisi bunun haram olmasına hökm verməmişlər. Sözü gedən bu şəxs, onlardan birinin müqəllidi ola bilər.