مدت زمان پاسخگویی به هر سوال بین 24 تا 72 ساعت است.

لطفا قبل از 72 ساعت از پیگیری سوال و یا ارسال سوال مجدد خودداری فرمائید.

از طریق بخش پیگیری سوال، سوال خود را پیگیری نمایید.

captcha
انصراف

زمان پاسخگویی به سوالات بین 24 تا 72 ساعت می باشد.

انصراف
چینش بر اساس:حروف الفباجدیدهاپربازدیدها

Möhləti təyin olunan mehriyyəni tələb etmək

Bir qızın mehriyəsinin bir hissəsi möhlətsiz, bir hissəsi də möhlətli şəkildə olmuşdur. Möhlətsiz nəzərdə tutulan məbləği əqd məclisində təhvil almışdır. Möhlətli hissəsi üçün isə müəyyən zaman təyin olunmamışdır. Lakin oğlanın halından və sözlərindən sanki onun ağır mehriyədən imtina etməsi məlum olurdu. Qızın atası isə dedi ki, mehriyəni kim alıb, kim verib. Bunlardan belə başa düşmək olar ki, ödənilmə zamanı toy mərasimindən (yaxınlıqdan) sonradır. Amma qız indi öz valideynlərinin təhrikləri ilə möhlətsiz mehriyəni də almaqda israr edir. Belə bir şəraitdə qız və ya onun valideynləri mehriyənin yerdə qalanını alana qədər toydan boyun qaçırmağa haqları varmı?

Möhlətli mehriyə nəzərə çarpacaq bir zaman fasiləsi ilə ödəniləcəyinə dair dəlillər mövcud olmuşdursa, qızın yaxınlıqdan imtina etməyə haqqı yoxdur.

دسته‌ها: Mehriyyə

Atanın öz ağıldan naqis övladını evləndirməsi

“Təhrirul-vəsilə” də və digər fiqhi kitablarda qeyd olunmuşdur ki, ata öz səğir (azyaşlı) uşağını evləndirsə və uşaq da fəqir olsa, o qadının mehriyəsi uşağın atasının öhdəsindədir. Onda əgər ata ağıl, qulaq və dil cəhətdən naqis olan, özünün və həyat yoldaşının xərclərini təmin etməyə qadir olmayan böyük övladına arvad alarsa, bu qadının mehriyəsi və nəfəqəsi kimin öhdəsindədir?

Zahirən nəfəqə atanın öhdəsindədir. Əgər mehriyə nağd olsa, o da atanın öhdəsinə düşür. Oğlanın öhdəsinə düşdüyü (mehriyənin nağd olduğu) təqdirdə isə dəlinin sağalacağını gözləmək olar. Sağalmayacağı təqdirdə isə, atanın öhdəsinə düşəcəkdir.

دسته‌ها: Mehriyyə

Mehriyyənin tələb olunan zaman və ya imkan daxilində ödənilməsi

Kişi və qadın, yaxud onların başçı və böyükləri aralarına müqavilə qoyur və mehriyəni təyin edirlər. Sonra mehriyədən iki yüz min tümənini nağd olaraq verilir. Yerdə qalanı isə kişinin öhdəsində qalır və ürf (camaat) tərəfindən belə başa düşülür ki, toy mərasimindən sonra zövcə bunu tələb edə bilər, əri də imkan daxilində ödəməlidir. Necə ki, keçmiş alimlərdə nikahnamələrdə belə qeyd edirdilər: فلها المطالبه بشرط التمکین و له الاداء عند القدره و الامکانLakin indiki zamanda rəsmi nikah dəftərxanaları sözü gedən meyarı nəzərdə tutmadan, yazırlar ki, kişi, mehriyə tələb olunan zaman onu ödəməlidir. Buna əsasən, onların arasında ixtilaf yarananda qadın deyir ki, əri mehriyəni nağd ödəməyincə, təslim olmayacaqdır, üstəlik onun nəfəqəsini də verməlidir. Qadının buna haqqı varmı?

“Mehriyə tələb olunan zaman ödəməlidir”, – deyə şərt olunarsa, qadının mehriyəni tələb etməyə haqqı var. Əgər təslim olmamaqda mehriyənin verilməməyinə istinad olunarsa, nəfəqə də almağa haqqı var. Əgər “ərin imkan daxilində ödəyəcəyi” şərt edilsə və ya ürf və adət baxımından bunu sübut edən dəlillər mövcud olsa, ərin imkanı olmadığı təqdirdə qadının bunu tələb etməyə haqq yoxdur. Belə olan halda təslim olmasa, nəfəqə almağa haqqı yoxdur.

دسته‌ها: Mehriyyə

Mehriyyənin bağışlanması

Əgər qızın atası kürəkəndən aldığı həmin pulu qızının mehriyəsi qərar versə, bu mənada ki, qız bu məbləği mehriyə olaraq tam şəkildə ərindən alsın, istədiyi qədər özü üçün cehiz alsın və artıq qalanı öz ata, ana və ya qardaşına bağışlasın, bu, onlara halaldırmı?

Əgər qız mehriyəni və şirbahanı ərindən mehriyə adı ilə alsa, onun bir qismini cehiz almağa sərf etsə və artıq qalanı hər bir kəsə versə, caizdir.

دسته‌ها: Mehriyyə

Həyat yoldaşının müstəhəb əməlləri yerinə yetirməyi qadağan etməsi

Əgər qadın yerinə yetirdiyi müstəhəb əməllərin çoxluğundan həddən artıq yorularsa və nəticədə əri ondan lazımi ləzzətləri ala bilməsə, ərinin onu belə müstəhəb əməllərdən çəkindirməyə haqqı varmı? Belə məqamlarda ərə tabe olmaq vacibdirmi?

Kişinin onu çəkindirməyə haqqı yoxdur. Amma cinsi ləzzətlər tamamilə aradan gedərsə, bu halda ərin hüquqlarına maneə törətdiyinə görə, qadın onun icazəsi olmadan nəsə bir müstəhəb əməllə məşğul olmağa haqqı yoxdur.

دسته‌ها: Mehriyyə

Qiymətini qeyd etməklə mehriyyənin təyin olunması

Mənim qardaşım on il bundan öncə (1364-cü ildə) evlənib və mehriyə ilə əlaqədar əqdnamədə belə qeyd olunmuşdur: “Bir cild Kəlamullahi-məcid (Quran), 5000 rial hədiyyə etməklə, habelə əlavə olunur, 4000 rial dəyərində 110 kq xörək duzu, 1000 rial dəyərində 100 qram xalis yaşıl ipək, hal-hazırda 900 000 rial dəyərində olan 225 qram keyfiyyətli və tədavüldə olan adi qızıl və hal-hazırda 24 500 000 rial dəyərində olan 700 ədəd “Bahari Azadi” qızıl sikkəsi ki, bütövlükdə 25 410 000 rial edir.” Gördüyünüz kimi, yuxarıdakı mehriyə bütövlükdə pula çevrilmişdir və əqd oxunan zaman ərin də niyyəti və məqsədi qeyd olunan eyni məbləğdir ki, kəbin kəsən şəxs tərəfindən qiraət olunmuş və tərəflər arasında razılaşma və imza olunmuşdur. Hal-hazırda qadın öz mehriyəsini günün qiyməti ilə tələb edir, haqq qadının tərəfindədir, yoxsa kişinin?

Əgər əqd siğəsi icra olunan zaman ibarələr həmin şəkildə oxunmuşdursa və qeyd olunanların hər birinin qiyməti müəyyən olunmuşdursa, həqiqi (real) mehriyə qeyd olunan məbləğdən ibarətdir. Lakin ərin məqsədinin qiymət, qadının isə məqsədinin qiymət yox, sikkə olması tam şəkildə sübut olunsa, sözü gedən mehriyə batil olur və mehrul-misl ödənməlidir.

دسته‌ها: Mehriyyə

Yaxınlıq olmadan hamilə olan naməhrəm qadın

Bir kişi naməhrəm bir qadınla bədənlərini bir-birinə sürtsələr, məni gəlsə və duxul baş vermədən qadın hamilə olsa, uşağın və doğuşla aradan gedən bakirəliyin hökmü nədir?

Əgər məni gəlməyəcəyinə əmin idisə, onların uşaqlarının vələdüş-şübhə qəbilindən olması ehtimalı uzaq deyil. Lakin məni gələcəyinə ehtimal verirdisə, məsələ işkalsız deyil. Mehrul-misl barəsində isə, qadın öz meyl və razılığı ilə buna razı olmuşdursa və bu işin baş verəcəyini də ehtimal verirdisə, mehrul-misli yoxdur. Əgər ehtimal vermirdisə və sürtməkdən əlavə bir şeyə razı olmamışdırsa, mehrul-misl vermək ehtiyat vacibdir. - Əqd oxunmadan, sadəcə razılıq əsasında olan və ya əqd oxunmadan yazılı baş verən.

دسته‌ها: Mehriyyə

درختواره فقه

فهرست رساله

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی